Πέμπτη γυρίζει, τσικνίζει, και όμορφα μυρίζει..............

   Η χαρά των "εραστών" του κρέατος; Η μέρα που μισούν οι χορτοφάγοι; Η μέρα που οι δίαιτες και οι διατροφές πάνε περίπατο, και δίνουν τη θέση τους στην κατανάλωση άφθονων μεζέδων, κρασιού και εύγευστων συνοδευτικών; Μια καλή αφορμή για γλέντι και χαλάρωση λίγο πριν τελειώσει η εβδομάδα με την παρεούλα; Όπως και να το δεις η "τσικνοπέμπτη" είναι θεσμός. Τι είναι όμως από που προήλθε, και πως γιορτάζεται στα διάφορα μέρη της Ελλάδας, αυτή η μέρα;

Τι είναι η Τσικνοπέμπτη;

   Η "τσικνοπέμπτη" γιορτάζεται πάντα 11 μέρες πριν την καθαρά Δευτέρα,  τη δεύτερη Πέμπτη του τριωδίου, γνωστή και ως " κρεάτινη" Η ακριβής έναρξη του εθίμου χάνεται στο πέρασμα των χρόνων,
  ωστόσο σύμφωνα με εικασίες συνδέεται με τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων που θεωρούσαν το φαγοπότι και το γλέντι ιεροτελεστία για την καλή ευφορία της Γης την Άνοιξη.
 Την τσικνοπέμπτη οι άνθρωποι καταναλώνουν σύμφωνα με το έθιμο, μεγάλες ποσότητες κρέατος, καθώς προετοιμάζονται για την μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής.
 Επιλέχθηκε ως ημέρα κατανάλωσης κρέατος, η Πέμπτη, καθώς η ορθόδοξη εκκλησία θεωρεί σημαντικότατες τις νηστείες, της Τετάρτης και της Παρασκευής.
 Το όνομα της το πήρε από τη λέξη "τσίκνα" που είναι η μυρωδιά του "καμμένου κρέατος" που ψήνεται.

 Σε παλαιότερες εποχές, η "τσικνοπέφτη" ήταν η μέρα που ετοίμαζαν το "παστό". Έβραζαν δηλαδή το λίπος με λίγο νερό και το ράντιζαν ταυτόχρονα (με νερό) πριν το σουρώσουν.

Στη σημερινή εποχή, η τσικνοπέμπτη θεωρείται ως επίσημη μέρα έναρξης του καρναβαλιού.

Έθιμα της Τσικνοπέμπτης ανά την Ελλάδα.

 Παλαιότερα , σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, μια βδομάδα πριν την Τσικνοπέμπτη ξεκινούσε η διαδικασία της σφαγής των γουρουνιών, τα λεγόμενα "χοιροσφάγια" γι' αυτό και η εβδομάδα αυτή ονομαζόταν σφαγαριά.  Κάθε οικογένεια έτρεφε ένα γουρούνι, το οποίο κατέληγε θύμα της αποκριάτικης κρεατοφαγίας.
 Πελοπόννησος
  Σε όλη την περιφέρεια της Πελοποννήσου, την Τσικνοπέμπτη σφάζουν χοιρινά από τα οποία φτιάχνουν διάφορα άλλα τρόφιμα, μεταξύ των οποίων πηχτή, τσιγαρίδες, λουκάνικα, γουρναλοιφή και παστό.

 Πάτρα
  Στην Πάτρα από την άλλη, υπάρχει το έθιμο της Κουλούρας. Καθόλου παράδοξο για την ελληνική παράδοση και αυτό το συγκεκριμένο έθιμο έχει να κάνει με τον γάμο. Σύμφωνα με  την παράδοση  η Γιαννούλα η Κουλουρού, θεωρούσε, ότι Ναύαρχος Ουίλσον ήταν τόσο τρελά ερωτευμένος μαζί της, που είχε σκοπό να την παντρευτεί. Έτσι, εκείνη ντύνεται νύφη και κατεβαίνει στο λιμάνι να τον υποδεχτεί με τη συνοδεία των συμπατριωτών της, οι οποίο διασκεδάζουν και χορεύουν.
 Σέρρες
 Στις Σέρρες ,  την Τσικνοπέμπτη  ανάβουν μεγάλες φωτιές, στις οποίες, αφού ψήσουν το κρέας, οι πιο τολμηροί πηδούν ανάμεσα από τις φλόγες. Τα «προξενιά» έρχονται στο τέλος, όπου κάποιος αναλαμβάνει να αναμείξει τα κάρβουνα με ένα ξύλο.

Κομοτηνή
  Στην Κομοτηνή, πρωταγωνιστής είναι μία κότα, την οποία οι νοικοκυρές σχεδόν καίνε (καψαλίζουν στην ουσία) για να τη φάει η οικογένεια την Κυριακή της Αποκριάς.  Επίσης την Τσικνοπέμπτη τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια πρέπει να ανταλλάξουν φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει τον «κούρκο», δηλαδή μία κότα και η γυναίκα μπακλαβά και μια κότα γεμιστή.

  Κέρκυρα
  Τα «Κορφιάτικα Πετεγολέτσια» ή αλλιώς «Κουτσομπολιά» ή «Πέτε Γόλια» είναι μία παράδοση της Τσικνοπέμπτης, που ανήκει στην παλιά πόλη της Κέρκυρας. Η πετεγολέτσα ή πετεγουλιό, σύμφωνα με τους ντόπιους, είναι η προσφιλής, σε πολλούς, συνήθεια του κουτσομπολιού. Στην Κέρκυρα βέβαια, παραδοσιακά πραγματοποιείται με δόξα και καμάρι στην Πιάτσα της πόλης της Κέρκυρας, την Τσικνοπέμπτη το βράδυ. Στην ουσία, στήνεται κάτι σαν «θεατρικό», όπου οι ντόπιοι υποδύονται τους κουτσομπόληδες με σπαρταριστικές ιστορίες.

Ίος
  Στην Ιο, το βράδυ της Τσικνοπέμπτης μασκαράδες ζωσμένοι με κουδούνια προβάτων διασχίζουν τη Χώρα και επισκέπτονται σπίτια και καταστήματα, ενώ στον Πόρο, η παράδοση επιβάλλει στους νέους να κλέψουν ένα…μακαρόνι, το οποίο θα βάλουν κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποια θα παντρευτούν.

Ήπειρος
  Το ίδιο έθιμο ισχύει και την Ήπειρο, αλλά οι νέοι βάζουν στο μαξιλάρι τις κορδέλες από το παραδοσιακό γαϊτανάκι, οι οποίες κόβονται στον τελευταίο (απογευματινό) χορό την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς.

Σκόπελος
   Πιστοί στο γλέντι που θέλει η Τσικνοπέμπτη, οι κάτοικοι της Σκοπέλου δίνουν ραντεβού κάθε χρόνο στο Πεύκο, για να συνεχίσουν το γλέντι και το φαγοπότι όλοι μαζί.

Νάουσα
  Η Νάουσα φημίζεται για την αποκριάτικη παράδοσή της. Με πρωταγωνιστές τους «Γενίτσαρους» και τις «Μπούλες», η Τσικνοπέμπτη για της πόλη σημαίνει ραντεβού στην πλατεία Καρατάσου, με εκδηλώσεις από πολιτιστικούς συλλόγους.

 Πόρος
 Στον Πόρο και σε άλλα μέρη οι νέοι κλέβαν ένα μακαρόνι και το έβαζαν κάτω από το μαξιλάρι τους για να ονειρευτούν ποιά θα πάρουν. Εκείνες τις μέρες οι νέοι έφτιαχναν και αερόστατα. Ένα ελαφρύ στεφάνι μια κόλλα λεπτό χρωματιστό χαρτί κι ένα στουπί ποτισμένο με πετρέλαιο μέσα σε ένα τενεκεδάκι και ήταν έτοιμα. Τα άφηναν να πάνε ψηλά, και συναγωνίζονταν ο ένας τον άλλο ποιος θα κάνει το μεγαλύτερο και ποιο θα πάει ψηλότερα.
 
Θεσσαλονίκη
Η Θεσσαλονίκη "αντιστέκεται" τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην "κραιπάλη". Μία από τις πιο σύγχρονες παραδόσεις της Τσικνοπέμπτης του Δήμου Θεσσαλονίκης είναι το «Ποδηλατικό Καρναβάλι». Φέτος το θέμα είναι «Ό, τι λάμπει δεν είναι χρυσός».

Όπου κι αν βρίσκεστε λοιπόν στην Ελλάδα, κι όπως κι αν ετοιμάζεστε να "τιμήσετε" τη μέρα φίλοι του κρέατος ή μη εμείς σας ευχόμαστε να περάσετε καλά.

Συνταγές γι' αυτούς που θα μείνουν σπίτι

Ψαρονέφρι γεμιστό με τυρί και καπνιστή πάπρικα

Μια συνταγή με 4 μόνο υλικά από τον Λευτέρη Λαζάρου

Υλικά για 4 άτομα

4 μέτρια ψαρονέφρια
250γρ γραβιέρα
1 κουταλιά της σούπας πάπρικα καπνιστή
150ml ελαιόλαδο
Αλατοπίπερο

Εκτέλεση

Στον πάγκο τις κουζίνας καθαρίζουμε με μαχαίρι τα ψαρονέφρια από ίνες και νεύρα και με το πίσω μέρος μιας κουτάλας η ένα μασατι τρυπάμε τα φιλέτα προσεκτικά να μην ανοίξουν. Ύστερα τα αλατοπιπερώνουμε καλά και τα πασπαλίζουμε μέσα με την πάπρικα. Κόβουμε το τυρί σε μικρά μπαστουνάκια και γεμίζουμε τα φιλέτα πιέζοντας τα τυριά χωρίς να σπάσουν, κλείνουμε τις άκρες με μια οδοντογλυφίδα, τα λαδώνουμε και ψήνουμε στην σχάρα γυρνώντας τα από όλες τις πλευρές .
Σερβίρουμε με πατάτες ψημένες στο αλουμινόχαρτο.

Tip: Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ότι τυρί θελουμε απλά να είναι σκληρό.



ΜΠΕΚΡΗ ΜΕΖΕ

 ΥΛΙΚΑ• 1 κιλό μοσχάρι κομμένο σε κομμάτια μικρά
• 3 μπαχάρια
• 2 κρεμμύδια ψιλοκομμένα
• 1 1/2 φλυτζ. λάδι
• 1 φύλλο δάφνης
• 1 κουταλάκι μουστάρδα
• 1 ξυλαράκι κανέλλα
• 2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένα
• 1 1/2 ποτήρι κόκκινο κρασί
• 5 ντομάτες φρέσκιες τριμμένες
• 1 κουταλιά της σούπας πελτέ
• αλάτι, πιπέρι

 ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Σε ένα μπώλ βάζετε το κρέας, το κρασί, τη μουστάρδα, το μισό λάδι και όλα τα μπαχαρικά, το σκεπάζετε με διάφανη μεμβράνη και το αφήνετε στο ψυγείο για μία νύχτα 
Την άλλη μέρα, βάζετε το υπόλοιπο λάδι σε μία κατσαρόλα και όταν κάψει, τσιγαρίζετε το κρεμμύδι και το σκόρδο ελαφρά
Ρίχνετε το κρέας με το ζουμί του
Τέλος προσθέτετε τη ντομάτα και 2 ποτήρια νερό
Σκεπάζετε την κατσαρόλα, την αφήνετε σε χαμηλή φωτιά για 3-4 ώρες περίπου ή μέχρι να μείνει το φαγητό με την σάλτσα του

                       Καλή σας όρεξη!

Συντάκτης : Ειρήνη Ι. Πιτσόλη